Dlaczego chorobliwa ciekawość może podsycać wiarę w teorie spiskowe

Czy kiedykolwiek odczuwałeś silną potrzebę spojrzenia na coś przerażającego, obrzydliwego lub makabrycznego? Być może oglądałeś horror, przeczytaj prawdę przestępczość książkę, albo zamyślony na miejscu wypadku. Jeśli tak, nie jesteś sam. Miliony ludzi czuje się tak jak Ty.

Chorobliwa ciekawość: dlaczego nie możemy odwrócić wzroku

Chorobliwa ciekawość, tzw atrakcja do rzeczy zagrażających lub tabu, motywuje chęć poznania sytuacji niebezpiecznych, brutalnych lub niepokojących. Wspólne tematy, które służą jako wyzwalacze obejmują śmierć, chorobę, przestępstwo, zjawiska paranormalne lub naruszenie ciała.

Chorobliwa ciekawość nie jest zjawiskiem nowym. Jest to obserwowane i omawiane od czasów starożytnych. Platon opowiedział na przykład historię Leoncjusza, który odczuwał konflikt pomiędzy niechęcią a pociągiem do stosu zwłok. Leontius w końcu uległ swojej ciekawości i spojrzał na zwłoki, mówiąc: „Tam! Wy nędznicy! Spójrz do końca na ten piękny spektakl!”

Dlaczego mamy chorobliwą ciekawość?

Chorobliwa ciekawość może wydawać się paradoksalna lub irracjonalna, ale ma pewne funkcje adaptacyjne. Według Psychologia ewolucyjnachorobliwa ciekawość mogła pomóc naszym przodkom przetrwać w... niebezpieczny świat, dostarczając im cennych informacji o potencjalnych zagrożeniach.

Dowiadując się o przyczynach i konsekwencjach krzywdy, możemy lepiej unikać podobnych sytuacji lub radzić sobie z nimi w przyszłości. Na przykład, przyglądając się wypadkowi samochodowemu, możemy stać się bardziej świadomi zagrożeń związanych z prowadzeniem pojazdu i odpowiednio dostosować swoje zachowanie.

Chorobliwa ciekawość może mieć również pewne korzyści emocjonalne. Narażając się na kontrolowane dawki strach i obrzydzenie, możemy doświadczyć uczucia ulgi, podniecenia lub katharsis. Co więcej, konfrontując się z naszą śmiertelnością i bezbronnością, możemy zyskać głębsze uznanie życia i silniejsze poczucie sensu.

Kąt teorii spiskowej

Autorzy nowe badania badając związek między chorobliwą ciekawością a teoriami spiskowymi w próbkach z USA, teorie spiskowe definiują jako „zarzuty tajne spiski pomiędzy dwoma lub większą liczbą wpływowych aktorów.” Spiski te mają na celu osiągnięcie określonego rezultatu, czasami wyjaśniając ważne wydarzenia lub proponując alternatywne rozumienie rzeczywistości w opozycji do przekazów głównego nurtu i powszechne podkreślanie zagrożenia, jakie stanowi fabuła i jej treść spiskowcy.

Badanie wykazało, że wyższa cecha chorobliwej ciekawości była powiązana z wyższymi ogólnymi przekonaniami spiskowymi (Badanie 1) i postrzeganym zagrożeniem konspiracyjnymi wyjaśnieniami wydarzeń (Badanie 2). Korzystając z paradygmatu wyboru behawioralnego, autorzy odkryli, że uczestnicy, którzy zdecydowali się na badanie chorobowe ciekawskie bodźce częściej decydowały się na poznanie konspiracyjnych wyjaśnień wydarzeń (Study 3). Większa ciekawość umysłów niebezpiecznych ludzi była konsekwentnie najsilniejszym czynnikiem predykcyjnym idei i zainteresowań konspiracyjnych.

Autorzy sugerują, że wiara w teorie spiskowe motywowana jest chęcią zrozumienia zagrożeń i przewidywana jest przez ich wzrost Lęk. Chorobliwa ciekawość opisuje tendencję do poszukiwania informacji o zagrażających lub niebezpiecznych sytuacjach i wiąże się z zainteresowaniem rozrywką związaną z zagrożeniem i zwiększonym niepokojem.

Kto jest bardziej skłonny do chorobliwej ciekawości?

Nie każdy ma ten sam poziom chorobliwej ciekawości. Niektórych bardziej niż innych pociągają mroczne i niepokojące tematy. Badania zidentyfikowały niektóre osobowość cechy powiązane z większą chorobliwą ciekawością. Obejmują one:

• Buntowniczy nonkonformizm: Osoby, które osiągają wysokie wyniki w tej cesze, mają tendencję do lekceważenia norm społecznych i poszukiwania w swoim życiu nowości i nieprzewidywalności. Mogą być bardziej zainteresowani tematami tabu lub kontrowersyjnymi.
• Niski poziom wstrętu do przypominania o zwierzętach: Niskie wyniki w tym przypadku oznaczają, że myśli o śmierci i zwierzęcym pochodzeniu człowieka nie są aż tak odrażające. Dzięki temu mogą mniej bać się tematów związanych z płynami ustrojowymi lub rozkładem.
• Wysokie zainteresowanie ludzkimi zachowaniami: Osoby, które uzyskują wysokie wyniki w tej cesze, są zafascynowane motywami i działaniami innych ludzi. Mogą być bardziej ciekawi tematów związanych z przemocą, przestępczością lub nienormalną psychologią.

Streszczenie

Chorobliwa ciekawość, wyrażona z umiarem, może mieć wpływ na człowieka poznawanie i emocje w pozytywny sposób. Może jednak mieć również negatywne konsekwencje, jeśli stanie się nadmierne lub niezdrowe. Dlatego ważne jest, aby zrównoważyć naszą chorobliwą ciekawość z innymi formami ciekawości, które wzbogacają nasze życie i poszerzają nasze horyzonty.

Prawa autorskie © Kevin Bennett, PhD 2023